Cevdet Kudret
(1907-1992)
7 Şubat 1907'de İstanbul'da doğdu. Dokuz yaşındayken babasını Musul Savaşı'nda kaybetti. Annesinin gayretiyle okudu. İstanbul Darülfünunu Hukuk Fakültesi'ni bitirdi (1933). Kayseri Lisesi’nde (1934-1938), Ankara Devlet Konservatuvarı'nda (1938-1939) diksiyon ve edebiyat öğretmenliği yaptı, Ankara Erkek Lisesi (1939-1943) ve Atatürk Lisesi'nde (1943-1945) edebiyat öğretmenliği, Yayın Müdürlüğü emrinde İnönü Ansiklopedisinde edebiyat sekreteri olarak çalıştı (1945-1950). DP iktidarı döneminde Bitlis Ortaokulu'na Türkçe öğretmeni olarak atanınca istifa etti (1950). Kısa bir süre İstanbul ve Ankara'da avukatlık yaptı (1951-1954). Türk Dil Kurumu'nda redaktör, Bilgi Yaymevi'nde danışman olarak çalıştı (1967-1970). Siyasal Bilgiler Fakültesi, Basın Yayın Yüksek Okulu'nda öğretim görevlisi olarak ders verdi (1970-1973). Bir süre Bodrum'da yaşadı (1974-1986). İstanbul'da öldü (10 Temmuz 1992).
Edebiyat hayatına Servet i Fünun dergisinde şiirle başladı (1927). Aynı dergide çalışan yedi genç yazar bir araya gelerek o güne dek yazdıklarını Yedi Meşale adında bir kitapta topladılar (1928). Grup, bundan sonra "Yedi Meşaleciler" olarak anıldı. Birlikte Meşale dergisini (8 sayı) çıkardılar. Cevdet Kudret, bu dergide yayınlanan şiirlerini Birinci Perde adlı kitabında topladı (1929). Daha sonraki şiirlerini "ikinci Perde", "Üçüncü Perde" adları altında derlediyse de kitap halinde bastırmadı. Tiyatro, roman, hikâye ve deneme türlerinde eserler verdi. Geçimini sağlayabilmek İçin 1950-1955 arasında Abdurrahman Nisari adıyla çeşitli ders kitapları hazırladı. Çok sayıda edebiyat araştırması ve inceleme kitabı yayımladı. Bunlardan Ortaoyunu kitabı için Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü (1974), Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman III kitabı için Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (1991) verildi. Ayrıca, Dil Derneği Türk Dili Onur Ödülü (1989) ile Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü'ne (1992) değer görüldü.
ESERLERİ: Şiir: Birinci Perde (1929); Roman: Sınıf Arkadaşları (1943), Havada Bulut Yok (1958), Karıncayı Tanırsınız (1976); Hikâye: Sokak (1975); Tiyatro: Tersine Akan Nehir (1929, yayımlanmamış), Rüya İçinde Rüya (1929), Danyal ve Sara (1931), Kurtlar (1932), Yaşayan Ölüler (1936), Cumartesi Çocuğu (Bitmemiş); Deneme: Dilleri Var Bizim Dile Benzemez (1966), Bir Bakım (1977), Benim Oğlum Bina Okur (1983), Kalemin Ucu (1991); Antoloji: Tanzimat'tan Sonra Türk Edebiyatı Antolojisi (1942), Türk Edebiyatı Hikâye ve Roman Antolojisi (1945), Tanzimat Edebiyatı Antolojisi (1955), Vurt için, ulus İçin (1958); Metin yayını / inceleme: Son Şiirler/TevSk Fikret ( 1952), Hüseyin Rahmi Gürpınar (Suat Hızarcı adıyla, 1952) Fuzuli (Nevzat Yesirgil adıyla, 1952), Nedim, (Nevzat Yesirgil adıyla, 1952), Baki, (Nevzat Yesirgil adıyla, 1953), Ahmet Rasim (Suat Hızarcı adıyla, 1953), Eşref/ Hicviyeler (1953), Hüseyin Cahit Yalçın (Suat Hızarcı adıyla, 1957), Fuzuli/Leylâ ve Mecnun (1958), Yunus Emre (Nevzat Yesirgil adıyla, 1958), Karacaoğlan (Nevzat Yesirgil adıyla, 1958), Şinasi/Şair Evlenmesi (1959), Ahmet Mithat (1962), Dede Korkut (1962), Ziya Gökalp (1963), Pir Sultan Abdal (1965), TOrk Edebiyatında Hikâye ve Roman 7(1965), Teodor Kasap /İşkilli Memo (1965), Nazım Hıkmet/Kuvâyı Milliye (1968), Karagöz I (1968), Karagöz II (1969), Karagöz III 0970), Tiirk Edebiyatında Hikâye ve Roman 17 (1971), Batı Edebiyatından Seçme Parçalar (1972), Türk Edebiyatından Seçme Parçalar (1973), Ortaoyunu I (1973), Ferâcizâ-de Mehmet Şakir/Evhâmi (1974), Ortaoyunu II (1975), Abdülhamit Devrinde Sansür 11977), örneklerle Edebiyat Bilgileri I- II (1980), Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman Uf (1990); Edebiyat tarihi: Ömekli Türk Edebiyatı Tarihi-15.yy ortalarına kadar (1995).
