Ebussuud Efendi Fetvaları - M. Ertuğrul Düzdağ
Şeyhülislam Kanuni Devrinde Osmanlı Fetvaları
İnceleme Araştırma
Fetvalar, halkın aydın zümreye, en hususî hallerine kadar ve bütün samimiyetleriyle sordukları hayattan mes'eleleri ve onların Ä°slâm esaslarına göre verdikleri aydınlatıcı cevapları ihtiva etmektedir. Bu bakımdan fetvalar, gerek tarih ve gerekse halk bilgisi tedkiklerinde, ihmâli mümkün olmayan kaynak durumundadırlar. Devrin hayatını aksettirmesi bakımından ise: O günün bir nevi "nazarî mahkeme kararları" olan ve vak'alarm da zikr olunduÄŸu fetvalarda, her çeÅŸit hâdisenin görüleceÄŸi ÅŸüphesizdir. Üstelik, Ä°lâhi menÅŸe'li bir hukuku temsil ettiklerinden ve bunların hükmüne uygun hareket etmek ibâdet ve sevap sayıldığından, her çeÅŸit fikir ve davranışın hükmü buradan sorulmaktadır. Çalışmamızda fetvaların, milletimizin en yüksek bir hayat düzeyinde bulunduÄŸu. Kanunî Sultan Süleyman zamanındaki günlük hayatın özelliklerini tesbit etmek için kullanılması düÅŸünülmüÅŸtü. Bunun için o vaktin sultan kadar deÄŸerli ve meÅŸhur ÅŸeyhülislâmı Ebussuud Efendi'nin, yazma "fetâvâ" mecmualarında bulunan, on binden fazla fetva okunarak, bunların, metinlerinde o günün hayat tarzından ipuçları veren, yaÅŸayışından sahneler ve davranış örnekleri gösteren, giyimden, yivimden, tarihi ÅŸahıs ve vak'alardan bahseden bin tanesi seçildi.
